Ana içeriğe atla
KROM OCAK ÖRNEKLERİ - 01

ANKAZOTAOLANA  (Madagaskar)  KROM YATAĞI


               
1952-1975 yıllarında Fransız şirketleri tarafından çalıştırılan Ankazotaolana krom ocağı yaklaşık 100.000 ton üretim yapıldıktan sonra terk edilmiştir. Ancak Fransız maden üretim prensiplerine göre (ki yasal zorunluluk) bir maden ocağını terk etmeden önce maden ocaklarında final sondajları yapılıyor. Genelde ülkemizde ise maliyet nedeni ile böyle bir uygulama bulunmamaktadır. Etibank 1990 öncesi bazı madenlerde buna benzer uygulamalar yapıyordu.
                Ankazotaolana krom ocağı final sondajları için, BRGM’ den  (Fransa Devlet Jeoloji Araştırma  Geliştirme Kuruluşu) Jeolog Michell Beourre  görevlendirilmiş. Açık işletme tabanından yapılan final sondajları cevher kesince ocak tekrar işletmeye alınmış ve üretilen cevherin 3 katı kadar bir rezerv ortaya konmuş. Ankazotaolana Krom Ocağı 1998 yılına dek çalıştırılmış. Kırmızı ile gösterilen terk sondajlarından ilkidir.        Kesitte görüldüğü gibi krom yatağı dunitik bir kese veya kılıf içinde ve dünit ileri derecede altere olmuş serpantinleşmiştir.
                Bu olayı bana, 1985-1988 yıllarında Etibank-Fransa BRGM Ortaklığında (joint ventura) birlikte çalıştığım ve o tarihlerde Madagaskar da İşin başında olan jeolog Michell Beourre bizzat aktarmıştı.
                Bugün ülkemizde bir çok krom ocağı " maden bitti " mantığı ile terk edilmiştir. Aslında bu durum arama ve geliştirme çalışmalarının çok yüzeysel ve primitif kalıplar içinde kaldığını gösterir. Ben şahsen bir krom jeoloğu olarak bugüne dek biten bir krom ocağına rastlamadım.

                Bu arada bir uygulamayı size aktarayım. Bildiğiniz gibi Ülkemizin Krom duayenlerinden Maden Mühendisleri Sıtkı Koçman ve ortağı Selahattin Göktuğ kendi şirketlerini kurmadan önce Fransız Ugine şirketinde çalışmışlardı. Daha sonra 1940 lı yıllarda Kandak (Karabörtlen / Köyceğiz) krom ocağında Fransız lardan gördükleri sistemleri hiç taviz vermeden uyguladılar. Yeraltı üretim sisteminin yapıldığı Kandak Krom ocağında, 1950-1985 yılları arasında, yeraltından toplam 120000 metre sondaj yapılmıştır. 1 milyon tüvenan ton üretim sağlanan cevher nalının tabanı yatay bir fayla kesilmiş ve cevher sürükleyen ve iz taşıyan bu fayın arkası henüz aranmamıştır.


Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

1. GRUP KROM-TEKTONİK

Krom-Tektonik terimi Etibank Üçköprü İşletmelerinde (Göçek-Fethiye) jeologlar tarafından ilk defa 1976 yılında kullanılmıştır. Kromit aramalarda en önemli faktör iyi bir yapısal jeoloji bilgisine sahip olmayı gerektirir. Krom mostra veya ocaklarında post magmatik deformasyonlar, kinematik,  dinamik ve  deskriptif analizlerin çok iyi irdelenmesi ön koşuldur. Bunlar özellikle podiform krom yataklarında herzaman karşımıza çıkan verilerdir.             Krom –Tektonik Grubunda 5 parametre bulunur. 1.       Antibank Faylar. Alman Jeologlar tarafından (Van der Kaaden vd.) kullanılan bu tanımlama aslında normal  ve oblik atımlı fay sistemidir. Cevher ile fay doğrultuları aynı veya benzer gidişli ancak eğimleri farklıdır.   Pedidotit ve kalker dokanak yakınlarında antibank faylar ters atımlı olabilirler ki bu olağandır.          ...
2. GRUP TOPOGRAFIK BAĞDAŞIM (1)             Bu grup içinde, krom aramalarında kullandığımız, 3 parametre salt dunitlerle ilgili olarak yeralmaktadır. Bildiğiniz gibi dunitler kromit cevherini barındıran, çevreleyen kayaçlar olarak tanımlanır. Maalesef bir çok krom madenciliği ile ilgili bu olguyu yatırımcı, mühendis ve çavuşlar henüz kavramış değildir. Maden İşleri genel Müdürlüğü dahi krom ruhsat sahaları için serpantin tanımını kullanmakta, bir çok resmi yazışmalarda " krom serpantin ler içinde bulunur" ibaresini kullanmaktadır.                 Topoğrafik Bağdaşım, çoğunuz bu tanımlamayı belki ilk defa duymuş olacaksınız. Gerçekte topoğrafik haritalardaki eşyükselti (izohips) eğrilerinin birbirine yakınlıkları veya uzaklıkları ile topoğrafyanın şekillenmesini belirlemektedir. Bilindiği gibi izohipslerin sıklaştığı yerlerde eğim fazla, seyrekleştiğ...
KROM ARAMA MODELLERİ   II  ( Dunit Yayılımlarının Saptanması)                 Krom madeni arama modellerinden ve uygulamalarımızın belkemiğini oluşturan en önemlisi arazide veya ruhsat alanı içinde yeralan dunit seviyelerinin saptanmasıdır. Bu modellemede diğer litolojik birimleri görmüyor veya haritaya aktarmıyorsunuz. Bir çeşit “Dunitik Seviyelerin Haritasını” çıkarma yöntemi olarak ta yorumlanabilir. Zaten kromit lens, lineasyon veya gövdeleri salt dünitler içinde bulunurlar. Bu çalışmayı eli kalem tutan deneyimli maden çavuşlarıda yapabilmektedir.Elinde GPS cihazı ile arazide dünit bant ve seviyelerini  cihaza aktarması yanı sıra dünitlerin içindeki kromit lineasyonlarının yerlerini Jeoloji mühendisine vermesinden ibarettir. Çünki gerek yeraltı ve gerekse yerüstü (Açık İşletme) üretimlerinde deneyimli maden çavuşları salt kromiti tanımakla kalmıyor  aynı zamanda dünit kalınlık...