KROM ARAMA MODELLERİ
I.
(Basit Prospeksiyon)
1989 Yılında Erzurum Kop Dağlarında, Egemetal A.Ş. nin Maden Hakları Müdürü olan
Aytaç Bilgen ile yeni bir arama modeli konusunda tartışıyorduk. Şirketin 3
ruhsat sahasında toplam 5000 hektar alanın yüzde 70 i kromit
yataklarını barındıran peridotit birimlerinden ibaretti. Aytaç’a “1940 lı
yıllarda, Maden mühendisleri Sıtkı Koçman ile ortağı Selahattin Göktuğ’un
Köyceğiz Kandak Ocaklarında uyguladığı bir sistemi” anlattım. Sıtkı ve
Selahattin Beyler köylerden 100 e yakın adam getirmişler. Kendilerine
ellerindeki krom örneklerini göstererek. Çekiçle çizdikleri zaman kromun
kahverengi olan çizgi rengini anlatmışlar. 3 günlük bir eğitimden sonra
Sıtkı ve Selahattin beyler at üstünde, 100 e yakın köylüde 20 mt aralıklarla
güneyden kuzeye doğru, yoğun bitki örtusu ile kaplı arazide yürüyüşlerine
başlamışlar 1 hafta sonra Kandak, Suçıktı, Kocapınar, Ilıkdere, Biticealan ve
kaymakam Krom mostraları bulunmuş. Bu olayı bana Sıtkı Koçman 1973 yılında
kendisi anlatmıştı. Bulunan bu ocaklardan günümüze dek 2.5 milyon ton krom
cevheri üretilldi.
Sıtkı ve Selahattin Beylerin yaptığı bu
arama modelini Aytaç ile birlikte Kop dağlarında tartışarak uygulamaya
koyduk. Kop köyünden sadece 20 kişiyi işe aldık. Her birine 1 kırmızı ve
1 mavi olmak üzere spirey boya verdik. Kayanın üzerinde primer konumda
gördüğünüz krom yüzeylenmelerine kırmızı, toprak üzerindeki krom
döküntülerine mavi boya püskürtmelerini söyledik. İşi yönetmeyi Aytaç
üstlendi. Ben Şirketteki diğer rutin işlerime döndüm. 10 gün sonra 2100
hektarlık alanda 100 e yakın krom mostrasını saptadık ve harita altına aldık.
1989 yılında 100 mostradan sadece 5 ini, ön etütlerini yaptıktan sonra
ocak bazında işletmeye aldık ve o yıl 70 bin ton tüvenan üretimini, diğer ana
ocaklarımızla birlikte, açık işletme ile yaptık. 1/1000 ölçekli detay
jeoloji haritası dışında başka bir şey yapmadık.
Beni etkileyen en önemli insanların
başında Sn Tonu Caouki ile Egemetal Endüstri A.Ş. nin danışmanları olan İTÜ
profesörlerinden Güven Önal, Işık Özpeker ve Şinasi Eskikaya gelir. Danışmanlar, Egemetal A.Ş. nin Şirket yönetici ve
mühendisleri ile birlikte sabahlara kadar süren proje ve maliyet
toplantılarında alınan kararlar ve sonrasındaki uygulama ve sonuçlarınu unutmak
mümkün değildir.. Bu nedenle Sn.Tony Caoukı ye sonsuz minnet, ve saygı duyuyorum.
Kendisi ile halen görüşüyoruz. O yıllarda Egemetal Endüstri A.Ş. hayranlık
duyulan ayrıcalıklı duayen bir madencilik kuruluşu idi. Tony Bey'in dedesi
Kapitulasyonlarla krom madeni işleten Paterson şirketinde çalışan mühendis miş.
Tony Beyin Babası John Caoukı Mustafa Kemal Atatürk'ün yanında
danışmanlık yapmış ender insanlardan birisi idi.Tony ve kardeşleri leo ile Deny
gerçek milliyetci insanlardır.
Yorumlar
Yorum Gönder